msdos

MS-DOS Dosya Yapısı 

Dosya (File)

Tüm bilgiler ve programlar dosya (file) adı verilen bilgi topluluğu olarak disk/diskete kaydedilir. DOS işletim sisteminde bir dosya iki kısımda oluşur, dosya adı ve dosya uzantısı. Genel olarak bir dosyanın yapısı DOSYA_ADI ve DOSYA_UZANTISI şeklindedir. Burada DOSYA_ADI en fazla 8, DOSYA_UZANTISI en fazla 3 karakterden oluşur. Dosya isminin büyük veya küçük yazılması hiçbir şey değiştirmemektedir, büyük ya da küçük yazmak aynı dosyaya karşılık gelmektedir. MS-DOS? ta dosyaların ifadesi;

LATS.TXT (Lats isimli yazı dosyası)

LATS.* (İsmi Lats olan bütün dosyalar)

*.COM (Uzantısı Com olan bütün dosyalar)

*.* (Bütün dosyalar)

 ????????.??? (Bütün dosyalar)

. (Bütün dosyalar)

MS-DOS dosya ismi ve dosya uzantısı kuralları;

Dosya ismi en fazla 8 karakterden oluşur.

Dosya uzantısı en fazla 3 karakterden oluşur.

Dosya ismi ile uzantısı arasında nokta (.) işareti bulunur.

Dosya ismi ve uzantısı içerisinde boşluk karakteri bulunmaz.

Dosya isimleri büyük küçük harfe duyarlı değildir.

Dosya ismi ve uzantı ismi yazılırken 0-9 arası rakamları, A? dan Z? ye harfleri ve bazı özel karakterleri ($, %, &, #...) kullanabiliriz. Fakat bazı özel karakterlerde (*, ., ? gibi) kullanılmaz.

XXXXXXXX . XXX

Dosya adı.Uzantısı

Örneğin : COMMAND.COM, CONFIG.SYS, AUTOEXEC.BAT ve LATS.DOC gibi

Dosya İsmi Uzantıları ve Anlamları 

COM  : Makine dilinde yazılmış program dosyalarını ifade eder. Büyüklüğü en fazla 64K olabilir.

EXE  : Executive? den gelmektedir ve hemen çalıştırılabilir program dosyalarını ifade eder.

BAT  : Toplu işlem dosyasını ifade eder.

Yukarıda belirtilen 3 dosya MS-DOS? ta dosya isminin yazılması ile çalıştırılabilir, geriye kalan dosyalar ise başka programlar yardımı ile çalıştırılır. Bu 3 dosya ismi uzantısı aynı isimli dosyalara verilse (yani, LATS.EXE, LATS.BAT ve LATS.COM gibi) çalıştırılma sırası dosyanın büyüklüğüne ve küçüklüğüne bakılmaksızın bu dosyaları çalıştırma önceliği COM, EXE ve BAT sırasındadır.

Genellikle Windows'un kullandığı bazı dosya türleri:

TXT  : Text (metin) dosyasını ifade eder.

SYS  : Sistem Dosyalarını (System File) ifade eder.

HLP  : Yardım dosyasını ifade eder.

DOC  : Word? de oluşturulmuş dosyaları ifade eder.

XLS  : Excel? de oluşturulmuş dosyaları ifade eder.

PPT  : Powerpoint? de hazırlanmış dosyaları ifade eder.

WIN  : Windows? la oluşturulmuş dosyaları ifade eder.

INI  : Windows? un sistem dosyalarını ifade eder.

MS-DOS? un açılması için gerekli 3 dosya vardır. Bunlar Config.sys, Autoexec.bat, Command.com? dur. Ayrıca, sistem dosyası olarak Msdos.sys (Dos ile ilgili sistem bilgilerini tutar. Örnek, versiyon bilgisi gibi) ve Io.sys (Dos? un giriş/çıkış sistem bilgilerini tutar) vardır.

CONFIG.SYS

Bu dosya, bilgisayarın donanım özelliklerini değiştirmemizi sağlayan bir metin dosyasıdır. Yani bu dosyaya eklenecek komutlar aracılığı ile memory, fare, klavye, ekran ve bunun gibi araçların nasıl çalışacağı belirlenir. CONFIG.SYS dosyasının MS-DOS tarafından okunup işlenebilmesi için açılış diskinin ana dizininde bulunması gerekir.

AUTOEXEC.BAT

Bu dosya, DOS çalıştığında bazı programları otomatik olarak çalıştırma olanağı verir, ekran ve dil düzenlemesini sağlar. Bu sayede bilgisayarın her açılışı sırasında yüklemek zorunda kalacağımız klavye, fare, monitör dil ... programları yüklenmiş olur.

COMMAND.COM

Bu dosya, bilgisayar komutlarını yazdığımız komut derleyicisini görüntüler. COMMAND.COM bilgisayarın açılış diskinin ana dizininde bulunması gerekir. Bu olmadan bilgisayarın açılması mümkün değildir. Direk makine dilinde yazılmış olduğu için çok hızlıdır.

Dizin (Directory) Yapısı 

Bilgisayarda dosyalar içeriklerine veya özelliklerine göre dosya gruplarına ayrılabilir. Bu gruplara dizin adı verilir. Windows ortamında dizin ismi yerine klasör ismi kullanılır. 3 değişik dizin tipi vardır. Bunlar,

Root Directory (ana veya kök dizin)

Bilgisayarın ana dizinidir. Kullanılan sürücüyü tanımlar (a:\ , b:\ , c:\). Kullanıcı root directory yaratamaz ve silemez.

Directory (dizin)

Root directory altında oluşturulan dizinlerdir.

Subdirectory (alt dizin)

Directory? lerin altında oluşturulan dizinlerdir. Alt dizinler root directory? de iken sadece DIR komutunun yazılması ile ekranda görülmezler.